Rękojmia i gwarancja to dwie różne formy odpowiedzialności związane z zawarciem umowy kupna-sprzedaży, które obowiązują zarówno konsumenta, jak i sprzedawcę. Warto mieć świadomość, że mimo tego, iż można skorzystać z nich w podobnych sytuacjach, to różnią się od siebie kilkoma ważnymi aspektami. Czym charakteryzuje się rękojmia, a czym gwarancja? Jakie są różnice pomiędzy nimi? Odpowiedź znajdziesz w poniższym artykule!
Co to jest rękojmia?
Rękojmia jest odpowiedzialnością sprzedawcy w związku z ujawnioną wadą fizyczną lub wadą prawną sprzedanej rzeczy. Co więcej, zasady dotyczące rękojmi przy sprzedaży obowiązują także w sytuacji, gdy stwierdzone zostaną wady w wykonanym dziele, obiektach budowlanych, jak również w wynajmowanym lokalu.
Rękojmia przysługuje konsumentowi z mocy samego prawa i zaczyna obowiązywać w momencie zawarcia umowy. Zapewnia kupującemu konkretne uprawnienia w sytuacji, kiedy zakupiony przez niego towar okaże się wadliwy.
Kiedy można uznać, że towar jest wadliwy? Przede wszystkim wówczas, gdy nie ma on właściwości, które zakupiony towar powinien mieć ze względu na cel oznaczony w umowie lub wynikający z okoliczności czy przeznaczenia. Ponadto w sytuacji, gdy towar nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił konsumenta, na przykład przedstawiając mu wzór czy próbkę. Po trzecie o towarze wadliwym mówimy wtedy, kiedy towar nie nadaje się do celu, o którym konsument poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego przeznaczenia. Towar jest wadliwy także wówczas, gdy konsumentowi został on wydany w stanie niezupełnym.
Co to jest gwarancja?
Gwarancja – zupełnie odwrotnie niż w przypadku rękojmi – nie obowiązuje z mocy samego prawa. Jest natomiast zapewnieniem producenta o jakości oferowanego przez niego towaru (niezależnie od tego, czy występuje on jednocześnie w roli sprzedawcy). Warto pamiętać, że gwarancja nie jest nadana odgórnie. Musi udzielić jej producent i jest to wyłącznie jego decyzja (żaden przepis nie gwarantuje tej formy odpowiedzialności w stosunku do konkretnego towaru). Może zrobić to w formie pisemnej, ale nie tylko. Co ciekawe, obietnice złożone w reklamie są traktowane analogicznie do tych zawartych w oświadczeniu gwarancyjnym.
Jeśli chodzi o formalne aspekty gwarancji, to jest to dokument, który określa czas obowiązywania gwarancji i warunki konieczne do jej uwzględnienia. W takim dokumencie zawarte są informacje, takie jak nazwa oraz adres gwaranta lub jego przedstawiciela w kraju czy zasięg terytorialny ochrony gwarancyjnej. Ze względu na to, że producenta nie obowiązuje nakaz udzielenia gwarancji, prawem przedsiębiorcy jest to, że sam określa on warunki własnej odpowiedzialności, a także zakres uprawnień, jakie przysługują konsumentowi, jak i termin obowiązywania gwarancji.
Kiedy rękojmia, a kiedy gwarancja? Poznaj podstawowe różnice
Rękojmia i gwarancja to dwie możliwe drogi składania reklamacji przez konsumenta, które – mimo że pozornie mogą wydawać się podobne – różnią się od siebie istotnie. Jakie są podstawowe różnice pomiędzy rękojmią i gwarancją?
Przede wszystkim warto zwrócić uwagę na źródła ich pochodzenia. Otóż rękojmia wynika z przepisów Kodeksu cywilnego, co sprawia, że sprzedawca ponosi odpowiedzialność za sprzedany towar, który okazał się wadliwy, gdyż jego odpowiedzialność powstaje z mocy samego prawa. Sprzedawca staje się odpowiedzialny za towar sprzedany konsumentowi od momentu, gdy wyda go w jego ręce. Z kolei, jeśli chodzi o gwarancję – aby z niej skorzystać – producent musi dobrowolnie udzielić jej konsumentowi, co nie jest jego obowiązkiem.
Druga kwestia to terminy obowiązywania rękojmi i gwarancji. W przypadku rękojmi są to dwa lata od dnia sprzedaży i wydania towaru konsumentowi. Z kolei termin obowiązywania gwarancji zależy od producenta. W przypadku, gdy nie określił on innego terminu, przyjmuje się, że termin obowiązywania gwarancji wynosi dwa lata od momentu wydania zakupionego towaru konsumentowi.
Warto wspomnieć także o uprawnieniach konsumenta, gdy stwierdzona zostanie wadliwości zakupionego towaru. Otóż w przypadku gwarancji to producent określa zakres żądań konsumenta w oświadczeniu gwarancyjnym. Z kolei w przypadku rękojmi uprawnienia konsumenta są bardzo szczegółowo określone w przepisach Kodeksu cywilnego.
Kolejna różnica dotyczy tego, kto ponosi odpowiedzialność z tytułu rękojmi, a kto z tytułu gwarancji. W pierwszym przypadku podmiotem odpowiedzialnym za niezgodność towaru z umową jest sprzedawca, zaś w drugim gwarant, którym w większości przypadków jest producent.
Na koniec jeszcze jedna różnica, a mianowicie termin ważności po wymianie wadliwego towaru. Otóż rękojmia nie ulega wydłużeniu, gdy towar zostanie wymieniony na nowy, zaś w przypadku gwarancji wymiana powoduje, że czas jej obowiązywania zostaje liczony od początku w momencie wydania nowego towaru.